کاربرد افزودنی‌های بتن



افزودنی‌های بتن موادی هستند که اصولا در هنگام تولید بچ‌های بتنی، یا در حین بتن ریزی بکارگرفته می‌شوند. تولیدکنندگان عمدتاً از افزودنی‌های بتن بمنظور کاهش هزینههای ساخت بتن ازجمله در حمل و نقل، ساماندهی، سفت شدن بتن و غلبه بر شرایط اضطراری در طول عملیات خاص استفاده می‌کنند. کاربرد درست و موفقیت آمیز این افزودنی‌ها درصورت دوزینگ مناسب و بکارگیری روش مناسب  تزریق مادۀ افزودنی انجام می‌شود. بیشتر افزودنی‌های آمادۀ استفاده، به صورت مایع یا پودر جامد هستند که در کارخانه‌ها یا سایت‌های ساختمانی به مخلوط بتنی افزوده می‌شوند.


موارد کاربرد افزودنی‌های بتن

دسته‌بندی‌های مختلفی از افزودنی‌های شیمیایی بتن وجود دارند. از جمله هوازاها، کاهنده‌های آب، دیرگیرها، زودگیرها، روان‌کننده‌ها، فوق‌روان‌کننده‌ها و غیره. با این حال همۀ افزودنی‌های بتن می‌توانند در یک دسته بندی خاص قرار گیرند. کاربرد این مواد می‌تواند از محافظت در برابر خوردگی تا کاهنده‌های انقباض، کاهنده‌های واکنش قلیایی-سیلیکا، بهبوددهنده‌های کارایی بتن، اتصال‌دهندگان، ضد رطوبت‌ها و رنگزاها را دربرگیرد. در ادامۀ این مطلب کاربردهای این افزودنی‌ها را یک به یک بررسی می‌کنیم.

 

 

انواع افزودنی‌های بتن

۱-    افزودنی‌های دیرگیر بتن

۲-    افزودنی‌های کاهندۀ آب بتن

۳-    افزودنی‌های زودگیر

۴-    افزودنی‌های کاهندۀ انقباض

۵-    افزودنی‌های فوق‌روان‌کننده

۶-    افزودنی‌های هوادهندۀ بتن

۷-    افزودنی‌های محافظت کننده در برابر خوردگی

 

۱-    افزودنی دیرگیر بتن

 

افزودنی‌های کندگیر بتن را اصولا با هدف کاهش سرعت سفت شدگی بتن و خنثی کردن اثر تسریع کنندۀ هوای گرم بر گیرش بتن بکار می‌برند. درجه حرارت‌های بالا، اغلب سرعت پخت و سفت شدگی بتن را افزایش داده و بتن‌ریزی را دشوار می‌کند. این نوع از افزودنی‌ها با کند کردن روند گرفتگی در بتن، بتن‌ریزی و نصب آن را تسهیل می‌کنند. اکثر دیرگیرهای بتنی به‌عنوان رقیق‌کننده نیز عمل کرده و هوا را برای جریان یافتن در درون بتن به دام می‌اندازند.

 

 

 


۲-    افزودنی‌های کاهندۀ آب

 

مواد شیمیایی عایق رطوبت می‌توانند مقدار آب مورد نیاز برای مخلوط‌های بتنی را تا حدود 5 الی 50 درصد کاهش دهند. در نتیجه، با وجود افزودنی‌های کاهندۀ آب، بتن به آب کمتری برای رسیدن به یک اسلامپ معین نسبت به بتن خالص معمولی نیاز دارد. بنابراین بتن فرآوری شده نسبت کمی از آب به سیمان را دارد و این مسئله معمولاً نشان دهندۀ داشتن مقاومت بالاتر بدون افزایش میزان سیمان در بتن است.

  شرکت پترونیک پلیمر غرب در این راستا محصول کاهندۀ آب لیگنوسولفونات کلسیم را جهت روانسازی مخلوط‌های بتنی پیشنهاد می‌کند. این افزودنی کاهندۀ آب بتن، محتوی آب مخلوط بتنی را حداقل تا 8% کاهش داده و باعث می‌شود بتن در رنج وسیعتری از دما پایداری خود را حفظ کند. کاهنده‌های آبی رنج متوسط نسبت به کاهنده‌های آبی استاندارد، زمان پخت و عمل آوری یکنواخت تری را ارائه می‌دهند.  

 

 


۳-    افزودنی‌های زودگیر

 

این افزودنی‌ها نرخ افزایش مقاومت اولیه را همانطور که در بالا نیز ذکر شد زیاد کرده، زمان لازم برای پخت بتن را کاهش داده و عملیات تکمیل بتن را سرعت می‌بخشند. کلرید کلسیم رایج ترین ماده تسریع کننده است هرچند این ماده ممکن است عمل خوردگی میلگردهای تقویت کننده را نیز تسریع کند با این وجود می‌توان با بکارگیری روش‌های مناسب در عمل آوری بتن، شامل تحکیم و تقویت (تثبیت)، پوشش‌دهی و فرمولاسیون مناسب مخلوط بتن، از مشکلات خوردگی جلوگیری به عمل آورد. زودگیرهای بتن به ویژه برای تغییر ویژگی‌های بتن در آب وهوای سرد مفید هستند.

 

۴-    افزودنی‌های کاهندۀ انقباض بتن

 

افزودن این ماده به مخلوط بتنی می‌تواند انقباض در اثر خشک شدن اولیۀ بتن را چه در خشک شدن کوتاه مدت و چه در خشک شدن بلندمدت بتن، کاهش دهد. افزودنی‌های کاهندۀ انقباض در صورتی‌که  ترک‌های انقباضی مشکلات دوام و طول عمر را ایجاد کنند یا زمانیکه تکمیل‌کننده‌های بتنی به دلایل اقتصادی یا فنی به مقادیر زیادی انقباض تمایل نداشته باشند، موثر هستند. در برخی موارد نیز ممکن است افزودنی‌های کاهندۀ انقباض، افزایش استحکام در سنین اولیه و بالاتر بتن را کاهش دهند.

 


 

۵-    افزودنی‌های فوق‌روان‌کنندۀ بتن

 

افزودنی‌های فوق‌روان‌کنندۀ بتن که با عنوان کاهنده‌های آبی رنج بالا نیز شناخته می‌شوند، می‌توانند محتوی آب مخلوط بتنی را تا 30% و حتی در مواردی به بیشتر از 30% کاهش دهند. این افزودنی‌ها، بتنی روان و با اسلامپ بسیار بالا تولید می‌کنند. اثر این افزودنی بتنی با عملکرد فوق العاده بسته به مقدار مصرف وکیفیت بتن مورد استفاده، تنها تا 60 دقیقه بطول می‌انجامد. و پس از این زمان، کارایی بتن بسرعت در سایت‌های ساختمانی کاهش یافته و از بین می‌رود.

 

 

۶-    افزودنی هوازای بتن

 

افزودنی هوازای بتن می‌تواند دوام انجماد-ذوب در بتن را افزایش دهد. این نوع از افزودنی، نسبت به بتن فشرده نشده، بتن کارآمدتری را تولید کرده و در عین حال پدیدۀ خونریزی در بتن و جداشدگی در بتن تازه را کاهش می‌دهد. این افزودنی بعلاوه، مقاومت بتن را در برابر یخ‌زدگی شدید و در طی سیکل‌های ذوب- انجماد، افزایش می‌دهد. مزیت اصلی این افزودنی نسبت به سایر افزودنی‌ها، مقاومت خوب در برابر سیکل‌های تر و خشک شدگی، کارایی بالا و مقاومت زیاد آن است. حباب‌های هوای وارد شده بدرون بتن از طریق این افزودنی، عموما به عنوان یک بافر فیزیکی در برابر تشکیل ترک‌ها (که ناشی از تنش‌های حاصل از افزایش حجم آب مابین دماهای زیر صفر هستند) عمل می‌کنند. افزودنی‌های هوازا تقریباً با تمام مواد افزودنی بتن سازگار هستند. 

 

۷-    افزودنی‌های ضدخوردگی

   

افزودنی‌های مقاوم در برابر خوردگی، در دستۀ افزودنی‌های خاص قرار می‌گیرند که باعث به تاخیر افتادن خوردگی میلگردهای داخل بتن می‌شوند. علاوه براین، افزودنی ضدخوردگی بتن می‌تواند هزینه‌های نگهداری  در سازه‌های بتنی مسلح با عمر مفید 30 تا 40 سال را به میزان قابل توجهی کاهش دهد. بازدارنده‌های خوردگی با پایۀ نیتریت کلسیم، زمان سفت شدن بتن را در طیف وسیعی از دماهای سخت شدگی تسریع می‌کنند، مگر اینکه یک افزودنی دیرگیر به مخلوط اضافه شود تا اثر شتاب‌دهندگی آ‌نها را جبران کند.

 

انتخاب مواد افزودنی بتن

 

بهتر است انتخاب افزودنی‌های شیمیایی بتن براساس مشخصات و توصیه‌های تامین کننده‌های متخصص صورت گیرد. برای پروژه‌های عظیم ساخت و ساز بتنی، مقدار افزودنی مورد استفاده در بتن، حاوی نسبت های مختلفی از آنهاست. این مخلوط‌ها باید پس از برآورد کیفیت و استحکام مورد نیاز تهیه شوند. به این ترتیب می‌توان مقدار بهینه از افزودنی‌ها را برای یک کاربرد خاص تعیین کرد. افزودنی‌های بتن باید با توجه به مشخصات و روش‌های کاربردشان بادقت و محتاطانه استفاده شوند تا از اثرات نامطلوب احتمالی آنها جلوگیری شود. این افزودنی‌ها، عموما بمنظور بهبود کیفیت بتن، قابلیت کنترل، سرعت بخشیدن به زمان‌های گیرش بتن یا کندتر کردن آن و سایر خواص اصلاح‌شده برای دستیابی به نتایج خاص ساختمانی حیاتی هستند.  امروزه، بسیاری از مخلوط‌های بتنی حاوی یک یا چند ماده افزودنی بتن هستند که می‌توانند به فرآیند بتن‌ریزی کمک کرده و باعث افزایش بهره‌وری  در عین کاهش هزینه‌ها شوند.

 

شرکت پترونیک‌پلیمرغرب از جملۀ بهترین تولیدکنندگان و تامین‌کنندگان مواد شیمیایی باکیفیت در ایران، محصولات متنوعی را درراستای افزایش کیفیت بتن نهایی ارائه می‌دهد. این شرکت محصولاتی همچون روان‌کننده‌‌ها و فوق روان‌کننده‌های بتنی را که موجب افزایش دوام بتن نهایی می‌شوند با بهترین کیفیت در اختیار مشتریان قرار می‌دهد.

 


  منبع:  https://ressichem.com