روان‌کننده‌ها (بر پایه لیگنوسولفونات)
این دسته از افزودنی‌ها که بر پایۀ لیگنوسولفوناتها
هستند، با مکانیزم ایجاد دافعۀ الکترواستاتیک بین ذرات سیمان، باعث پخش شدن آنها در
آب شده و درنتیجه اسلامپ را افزایش می‌دهند.
لیگنوسولفوناتها، به اختصار
LS،
جزو قدیمی‌ترین افزودنی‌های شیمیایی استفاده شده
در صنعت بتن هستند. این ترکیبات، از دهۀ 30 میلادی به عنوان کاهندۀ آب یا روان‌کننده
مورد استفاده قرار گرفته‌اند. با اضافه شدن لیگنوسولفوناتها به بتن، خواص مفیدی مانند
تاخیر در زمان گیرش و کاهش مصرف آب اختلاط در بتن ایجاد میشود. علاوه بر این، کارایی
بیشتر بتن تازه و افزایش اسلامپ آن از دیگر ویژگی‌های کاربردی این ماده بود که باعث
کاربری آن تا به امروز شده است.
لیگنوسولفونات به عنوان محصول جانبی در صنایع کاغذسازی
تولید میشود، و با وجود قیمت پایین، زمینۀ بهبود خواص بتن را ایجاد کرده است. لیگنین
بخشی از ساختار چوب است و بعد از سلولز، فراوان‌ترین مولکول آلی در سطح زمین می‌باشد. بخش زیادی از این ماده، به عنوان سوخت
برای تولید انرژی بکار می‌رود و بخش کوچکی از آن پس از جداسازی نمک‌های باقی مانده،
به عنوان افزودنی بتن مورد مصرف قرار می‌گیرد. با توجه به اینکه حضور قندها در مقادیر
بالا باعث تأخیر در گیرش سیمان میشود، جداسازی قندها از لیگنوسولفونات، باعث بهبود
عملکرد آن خواهد شد.
لیگنوسولفوناتها بسته به نوع ساختار شیمیایی‌شان، در صنایع مختلف از جمله صنایع داروئی، رنگ، شیمیایی و صنایع وابسته به تولید بتن مصرف دارند و خصوصیت اصلی آنها قدرت پخش‌کنندگی ذرات کم محلول یا نامحلول در آب می‌باشد.