انتخاب
مصالح مناسب در صنعت ساختمانسازی
و معماری همواره یک موضوع اساسی بودهاست. امروزه ملاحظات مربوط به تأثیر این مواد
بر سلامت ساکنین ساختمان با تکامل روزافزون دانش در حیطۀ مواد شیمیایی، پیچیدهتر
نیز شده است. با تمرکز فزایندۀ دانش بر سلامت و رفاه جامعه، صنعت ساختمان باید رویکردی
جامع جهت انتخاب و استفادۀ مناسب از مصالح ساختمانی داشته باشد و اثرات بهداشتی
مصالح ساختمانی بر ساکنین و مردم را در نظر بگیرد. با این حال، امروزه در فرآیند
تکمیل پروژههای ساختمانسازی، مجموعههای بسیارزیادی از عوامل و ضربالاجلها
وجود دارند که باید در نظر گرفته شوند. درواقع باید پرسید که باوجود این عوامل،
طراحان چگونه میتوانند به ارتقای سلامت عمومی از طریق استفاده و انتخاب مصالح بهداشتی
مناسب کمک کنند؟
یک گام کلیدی در این راستا میتواند ایجاد یک سیستم آموزشی پیوسته با قابلیت تبادل اطلاعات برای طراحان، مشتریان و تولیدکنندگان مواد شیمیایی ساختمانی باشد. برای درک چگونگی انتخاب بهترین مواد ممکن، با درنظرگیری سلامت و بهداشت ساکنان در طراحی ساختمان، طراحان ابتدا باید انواع محصولات شیمیایی بکار رفته در مصالح ساختمانی را بشناسند. در این راستا، طراحان میتوانند از تولیدکنندگان بخواهند تا محتوای شیمیایی محصولات خود را (مانند آنچه در محصولات غذایی بصورت برچسب تغذیه روی کالا قرار میگیرد) ارائه دهند تا خطرات شناخته شدۀ احتمالی شناسایی شوند. هنگامی که محتوای شیمیایی محصولات مشخص شد، متخصصان طراحی و تولیدکنندگان میتوانند با انتخاب بهینۀ محصولات از لحاظ تاثیر بر سلامت و بهداشت جمعی، تلاش کنند تا این مصالح، کمترین آسیب را برای سلامتی جامعه به همراه داشته باشند و به شکلی ایدهآل منجر به نتایج مثبت در سلامتی افراد شوند. هرچند که متخصصان طراحی ساختمان معمولاً دانشمند یا سمشناس در حوزۀ مواد شیمیایی نیستند، با این وجود هنوز در موقعیتی هستند که بتوانند به مشتریان در مورد تأثیر انتخاب مواد بر آلایندههای هوایی و نتایج بهداشتی آنها مشاوره دهند. همچنین آنها میتوانند به مباحثه در مورد چگونگی دستیابی به اهداف سلامتی و بهداشت افراد جامعه به بهترین نحو ممکن بپردازند.
در موارد نظارتی، معمولا با درنظرگیری تاثیرات منفی فرآیندهای تولید موادشیمیایی بر محیط زیست، تأثیر منفی عوامل و مواد شیمیایی که در ساختمانسازی بکار میروند بر سلامت انسانها اغلب نادیده گرفته میشوند. هرچند برداشت عمومی از آلایندهها معمولا دود ناشی از دودکشهای صنعتی را در ذهن تداعی میکند، اما واقعیت این است که مواد شیمیایی ناآشکاری در صنعت ساختمانسازی وجود دارند که میتوانند تأثیر قابل توجهی بر سلامت ساکنین داشته باشند. میزان تأثیر این آلایندهها بر سلامت فرد بستگی به غلظت آنها و مدت زمان قرار گرفتن در معرض آنها دارد. یک فرد بطور متوسط 90 درصد از زمان خود را در داخل خانه سپری میکند و این مسئله تأثیر هرگونه آلاینده بر سلامت فرد در محیط داخلی ساختمان را بسیار مهم میکند. این آلایندهها میتوانند شامل محرکهای جزئی مانند بو باشند، یا مواد شیمیایی بنیادی که میتوانند به عنوان محرکهای آسم، اختلالات غدد درون ریز یا مواد سرطانزا عمل کنند.
آلایندهها میتوانند
توسط مصالحی که برای ساختمانسازی استفاده میشوند به محیط داخلی خانهها وارد شوند.
طراحی هایی که جهت بهبود کیفیت هوای داخل ساختمانها با داشتن اطلاعاتی در مورد محتوای
شیمیایی مصالح بکار رفته صورت میپذیرد، بکارگیری استراتژیهای طراحیهای ساختمانی
غیرفعال (ایستا) و ترکیب بهترین شیوههای تهویۀ هوا، ازجمله راههای مبارزه با
خطرات سلامتی و ایجاد محیطهای داخلی سالم در منازل است. درحالیکه بکارگیری این
روشها مزایای آشکاری را در جهت سلامت افراد بهمراه دارد، ترکیب آنها با استراتژیهای
ساختمانسازی پایدار نیز میتواند سلامت کلی ساکنان را بهبود بخشد.
تصور مصرفکنندگان مصالح ساختمانی معمولا این است که مواد شیمیایی خطرناک توسط نهادهای دولتی نظارت میشوند، اما غالبا بهینهسازی سلامت و ایمنی ساکنین در محیطهای ساخته شده توسط بخشهای خصوصی مورد نیاز است. با وجود مقادیر زیادی از محصولات و مواد شیمیایی جدید و منابع محدود دولتها، نمیتوان تنها به قوانین دولتی برای اطمینان به دستیابی به ساختمانهایی با بالاترین ظرفیت به لحاظ عوامل مثبت سلامتی و بهداشتی ساکنین اعتماد کرد. زمانیکه قانون کنترل مواد سمی (TSCA) در سال 1976 تصویب شد، بیش از 60000 ماده شیمیایی شناخته شده در آن زمان مورد استفاده قرار میگرفتند و فرض بر این بود که آنها به لحاظ سلامتی برای افراد ایمن هستند مگر اینکه خلاف آن ثابت شود. از آن زمان تاکنون، هزاران ماده شیمیایی بدون تأیید خطرات شناخته شدۀ احتمالی به بازار آمده اند.
آزبست نمونهای از
یک مادۀ سمی موجود در مصالح ساختمانی است که عاملی شناخته شده برای بیماریهای جدی
ریوی و تنها علت اثبات شدۀ مزوتلیوما (سرطانی بسیار تهاجمی) است. در سال 1989،
آژانس حفاظت از محیط زیست (EPA) حکمی را صادر کرد که در آن بر اساس قانون کنترل مواد سمی، مواد
حاوی آزبست را ممنوع کرد. با این وجود، تنها دو سال بعد، این تصمیم توسط دادگاه
تجدیدنظر به دلیل عدم وجود دلایل اثبات کافی تعیین شده توسط TSCA لغو شد. امروزه
تلاش میشود که از آزبستها تا جای ممکن در ساختمانسازی استفاده نشود، اما از
آنجایی که در دهههای گذشته این ماده در صنعت ساختمانسازی بسیار مورد استفاده
قرار میگرفت، هنوز هم در هنگام بازسازی، تعمیر و نگهداری یا تخریب ساختمان های قدیمی
با آن مواجه میشویم. طبق آمار موجود، تخمین زده میشود که عایقهای آلوده به
آزبست هنوز در 15 تا 35 میلیون ساختمان موجود در ایالات متحده یافت شوند. از دیگر موارد
رایجی که آزبست در آنها یافت میشود، عایقهای اطراف لولهها، کورهها، رنگهای
بافتدار و وصلهکاریها (مانند سقفهای پاپ کورنی) و مواد کفپوش وینیلی هستند.
مؤسسه معماران آمریکا
در سال 2016 مقالۀ سفیدی را منتشر کرد که در آن جزئیاتی از چگونگی مدیریت ریسک
توسط متخصصان و در عین حال پیشبرد ملاحظات بهداشتی مواد و اخلاق صنعتی در پروژههایشان
منتشر شد. از آن زمان، مشتریان به طور فزایندهای برای دریافت توضیحات در مورد
مسائل بازسازی، نوسازی، انتخاب مواد، سلامت و رفاه برای ساکنان، به طراحان ساختمانی
مراجعه میکنند. علاوه براین، بسیاری از شرکتها و ارائهدهندگان مراقبتهای
بهداشتی، مانند گوگل و کیسر پرمننت (Kaiser
Permanente)، در حال حاضر وجود مواد شیمیایی
خاصی را برای کاربرد بهعنوان مصالح شیمیایی در ساختمانها و املاک خود، ممنوع
کردهاند.
در سال گذشته قانون ایمنی شیمیایی فرانک آر. لاوتنبرگ برای قرن بیست و یکم امضا شد و EPA را ملزم به ارزیابی مواد شیمیایی موجود در TSCA کرد. اولین گروه از مواد شیمیایی مورد بررسی شامل آزبست و نه مادۀ دیگر بود. امیداست که این مسیر، راه را برای ممنوعیت یا محدودیت بیشتر ساخت و استفاده از این مواد خطرناک فراهم کند، هرچند پیش بینیها حاکی از آنست که احتمالاً این روند به کندی صورت پذیرد.
منبع: https://www.aiadc.com